Όσα δεν σας έχουν πει για τον Υδροχόο: Ο ανατρεπτικός ονειροπόλος

Φαντάσου να παρατηρείς έναν άνθρωπο που σε ξετρελαίνει με τη ζωντάνια των ιδεών του, σαν βόλτα σε ένα καινοτόμο μουσείο σύγχρονης τέχνης, όπου κάθε αίθουσα εκπλήσσει το μυαλό σου με κάτι νέο. Αυτό το πλάσμα, όμως, δεν είναι μόνο ένας αντισυμβατικός εφευρέτης˙ υπάρχει μέσα του και ένα γερό αποτύπωμα συντηρητισμού που δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά. Γιατί, εν μέρει, κυβερνήτης του είναι ο Κρόνος — ναι, σωστά διάβασες, όχι ο Ουρανός — πράγμα που τον κάνει να εκπέμπει πιο σοβαρή και σταθερή ενέργεια απ’ όσο θα περίμενες. Έτσι, ενώ τον βλέπεις να μιλάει με πάθος για την επόμενη μεγάλη τεχνολογική ανακάλυψη ή να σχεδιάζει πώς θα σώσει τον κόσμο, θα τον πιάσεις να ελέγχει αγχωμένος αν οι υποχρεώσεις του είναι τακτοποιημένες, σχεδόν λες και κουβαλάει έναν αόρατο φοροτεχνικό στον ώμο του.

Είναι συναρπαστικό να ακούς αυτόν τον άνθρωπο να αναλύει το πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τη ζωή των γύρω μας, σαν να παίζει με τη φαντασία και τα ηχητικά σήματα της λογικής, ενθαρρύνοντάς σε να “ακούσεις” κι εσύ νέες ιδέες. Την ίδια στιγμή, θα δεις ότι έχει ήδη έτοιμο ένα πλάνο δράσης, σχεδιασμένο με στρατιωτική ακρίβεια, για το πώς θα εφαρμόσει κάθε καινοτομία, χωρίς περιθώριο για απρόσμενα κενά. Λειτουργεί κάπως έτσι: “Είναι καλό να εφευρίσκουμε, αλλά ας μη μείνουμε στη θεωρία, ας βάλουμε ένα αυστηρό χρονοδιάγραμμα με μικρά και συγκεκριμένα βήματα.” Κι αν τον ρωτήσεις γιατί “πρέπει” έτσι, μάλλον θα χαμογελάσει πονηρά και θα πει πως μερικές φορές η τάξη είναι πιο απελευθερωτική από το απόλυτο χάος.

Όταν έρχεται η στιγμή να συνδεθεί με τους άλλους, αρχικά μοιάζει να σε πλησιάζει με διάθεση φιλική και ανοιχτή. Σου δείχνει πόσο ενδιαφέρεται για κάθε αδικία που συμβαίνει στην κοινωνία ή πόσο θέλει να βοηθήσει τους φίλους του να κυνηγήσουν τα όνειρά τους. Νιώθεις πως κοντά του μπορείς να δεις ξεκάθαρα την ποιότητα της επαφής: υποστηρικτική και γεμάτη πρωτοποριακές λύσεις. Παρ’ όλα αυτά, αν δοκιμάσεις να τον βάλεις σε στενά πλαίσια ή να απαιτήσεις διαρκή παρουσία κάθε λεπτό, θα τον δεις να σηκώνει γύρω του ένα αόρατο τείχος. Είναι η ανάγκη του για ανεξαρτησία – φυσική, συναισθηματική και πνευματική – αλλά ταυτόχρονα υπάρχει κι ένα εσωτερικό σύστημα κανόνων που τον κάνει να αποζητά ασφάλεια, σταθερές βάσεις και συγκεκριμένες δεσμεύσεις.

Από τη μια μεριά, μπορεί να έχει ένα αντικομφορμιστικό μυαλό, βάζοντας “φωτιά” σε κάθε συζήτηση περί αλλαγής και προόδου. Από την άλλη, όμως, θέλει και την επιβεβαίωση της κοινωνίας, θεωρώντας επιτυχία να σταθείς περήφανα στα πόδια σου, με όνομα κι αξιοπιστία. Εδώ, κρύβεται και μια χιουμοριστική αντίφαση: Τον βλέπεις να σχεδιάζει πώς θα φτιάξει το πρώτο ομαδικό project για την ανάπλαση μιας γειτονιάς, ενώ ταυτόχρονα παρατηρεί εξονυχιστικά αν το βιογραφικό του είναι εντάξει και αν οι άνθρωποι γύρω του τον σέβονται για την υπευθυνότητα και τη σοβαρότητά του και του αναγνωρίζουν την κοινωνική του προσφορά. Σαν να κρατάει μια εσωτερική λίστα ελέγχου, όπου τσεκάρει συνεχώς τα κουτάκια: “πρωτότυπη ιδέα, κοινωνική προσφορά, αλτρουισμός, αλλά και πειθαρχία, αποτελεσματικότητα, λίγη παραδοσιακή ηθική”.

Στις προσωπικές σχέσεις, σε ενθαρρύνει να φανταστείς νέους τρόπους σύνδεσης, να ακούσεις τις διαφορετικές οπτικές και να νιώσεις την ατμόσφαιρα της ατομικής ελευθερίας, γιατί λατρεύει την ουσιαστική επικοινωνία κι αντιπαθεί τους περιορισμούς που μπλοκάρουν την ανάσα. Ωστόσο, μην παρασυρθείς από την ιδέα πως επιπλέει σε ένα σύννεφο νεωτερισμών· υπάρχει πάντα κι εκείνη η πλευρά που βάζει όρια, μια εσωτερική φωνή που λέει: “Ωραίο το ρομάντζο, μα ας κάνουμε τα πράγματα με τάξη”. Αυτό μπορεί να μεταφράζεται σε συγκεκριμένα όρια, καθορισμένους στόχους ή και σε μια “ησυχία” που μοιάζει με συναισθηματική απόσταση ή αποστασιοποίηση μέχρι να σε εμπιστευτεί πλήρως. Άπαξ και νιώσει ασφαλής, όμως, γίνεται ο πιο σταθερός σύντροφος που στηρίζει τα όνειρα όλων, χωρίς να ζητά τα εύσημα, απλώς γιατί πιστεύει ακράδαντα στην αξία του κοινού καλού.

Σε καθαρά πρακτικά ζητήματα, και ειδικά όταν “δουλεύει” με ένα καινούργιο πρότζεκτ, θυμίζει επαγγελματία συντονιστή: βάζει όραμα, στόχους, διάγραμμα πορείας, ενδιάμεσους σταθμούς και τελικές ημερομηνίες ολοκλήρωσης. Είναι ο άνθρωπος που μπορεί να μυρίσει την επιτυχία από μακριά, σαν να “βλέπει” τον προορισμό προτού καν ξεκινήσει το ταξίδι. Και θα καταβάλει όλη την προσπάθεια να φτάσει εκεί, έχοντας τον Κρόνο σε ρόλο ακούραστου “γυμναστή” της πειθαρχίας του ή της ανεξαρτησίας του. Μπορεί να τον πιάσεις να γκρινιάζει για τυπικές υποχρεώσεις και να ρίχνει την ατάκα: “Δεν έχω χρόνο για ψιλοκουβέντες, σήμερα πρέπει να λογαριαστώ με τρεις υπηρεσίες και να κλείσω τις εκκρεμότητές μου”. Αλλά θα το κάνει με το αίσθημα ευθύνης κάποιου που σέβεται τα “πρέπει” όσο και τα δικαιώματά του στην έκφραση.

Έτσι, αν βρεθείς δίπλα του, ετοιμάσου να συνδυάσεις το τρελό πνεύμα των απρόβλεπτων εμπνεύσεων με μια ανέλπιστη σοβαρότητα και μεθοδικότητα. Σαν ένας καλός φίλος που σε πειράζει και σου μαθαίνει ταυτόχρονα πώς να οργανώσεις καλύτερα τη ζωή σου, αυτός ο χαρακτήρας σε κάνει να γελάς ενώ σε προτρέπει να βλέπεις και την επίσημη όψη των πραγμάτων. Είναι ο ονειροπόλος που θα σε παρακινήσει να “νιώσεις” θετικές δονήσεις σε μια ατμόσφαιρα ενότητας, αλλά και ο χειροπιαστά πρακτικός τύπος που θα σε βοηθήσει να βάλεις τα θεμέλια σ’ εκείνο το σπίτι που θέλεις να χτίσεις. Κι όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, η καλά κρυμμένη συντηρητική πτυχή του δεν σβήνει τη φλόγα του· τη μετριάζει ακριβώς όσο χρειάζεται, για να μην καεί πρόωρα και για να μεγαλώσει όσο γίνεται πιο ασφαλής και σταθερή.